Rewizja senatora Neuhardta stwierdzi³a, ¿e w P³ocku istnia³a
- Chcemy, by m³odzi ludzie pamiêtali, komu zawdziêczaj± wolno¶æ i kto jest bohaterem walki o polsk± demokracjê - w pi±tkowy ranek mówili dziennikarzom zebrani przed budynkiem Ma³achowianki dzia³acze.
Zapewne nie ¶ni³o im siê nawet, ¿e za kilkadziesi±t lat taka k±piel grozi³aby wysypk±... Mieli czyst± wodê, ale tak¿e rozliczne problemy. Bo k±pielisko miejskie by³o drogie, a dzika pla¿a - niebezpieczna!
Na placu polecia³y kamienie, brzêcza³o t³uczone szk³o, by³ dym ze ¶wiec dymnych, w ruch posz³y milicyjne pa³ki. Inscenizacj± ?Czerwiec '76? P³ock uczci³ 40 . rocznicê protestów robotniczych.
W niedzielê w katedrze bêdziemy mogli wys³uchaæ piêknego koncertu z udzia³em chórów, solistów i orkiestry. Odbêdzie siê on w ramach 1050 rocznicy chrztu Polski i XIV Miêdzynarodowego Festiwalu ?P³ockie Dni Muzyki Chóralnej?.
Muzeum ¯ydów Mazowieckich zaprasza w czwartek na wernisa¿ wystawy ?¯yd niemalowany w ma³em miasteczku? z kolekcji Fundacji ¯yd Niemalowany - Muzeum Wieczny Tu³acz. Bêd± to niezwyk³e dziewiêtnastowieczne drzeworyty.
W czwartek go¶ciem Ksi±¿nicy P³ockiej bêdzie S³awomir Koper. To autor ksi±¿ek historycznych i specjalista od dziejów Polski w okresie miêdzywojennym i dziejów inteligencji w PRL. Bada tak¿e prywatne losy osób, które zapisa³y siê na kartach historii.
?W ubieg³± sobotê popo³udniu z wiêzienia p³ockiego zbieg³ wiêzieñ Jargentowicz (l. ok. 50-ciu) z Wileñszczyzny. Jargentowicz zbieg³ w czasie wykonywania robót podwórzowych. Przeskoczy³ przez parkan od strony ul. 3-go Maja. Po¶cig za zbiegiem nie da³ na razie rezultatu? - donosi³a z trwog± przedwojenna p³ocka prasa.
?¯yd niemalowany w ma³em miasteczku? - tak nazywa siê wystawa, któr± w czwartek otworzy Muzeum ¯ydów Mazowieckich. Znajd± siê na niej dziewiêtnastowieczne drzeworyty.
Muzeum ¯ydów Mazowieckich zaprasza dzi¶ na wyk³ad Dobrochny Gorliñskiej zatytu³owany ?Monety z napisami hebrajskimi w Polsce XII i XIII wieku?.
Z dotychczasowych artyku³ów z cyklu "By³ sobie P³ock" mog³oby wynikaæ, ¿e nasze miasto by³o ciche, spokojne, bezpieczne. Pora wiêc zobaczyæ P³ock od jego bardziej mrocznej strony. "Kurier Mazowiecki" regularnie podawa³ informacje o ³amaniu prawa i o dzielnych policjantach chwytaj±cych sprawców tych zdarzeñ. I tak 27 grudnia 1937 r. ostrzega³ przed specjalistami od gry w trzy karty.
- Tempo szaleñcze. Czasu praktycznie nie by³o. (...) Wiedzia³em jedno: w³adza komunistyczna, wyznaczaj±c tak krótkie terminy, ma nad nami ogromn± przewagê w postaci wiedzy, do¶wiadczenia, instrumentów, ludzi znaj±cych te zagadnienia, radio, telewizjê w nieograniczonym czasie, pieni±dze i ca³y aparat Pañstwa. (...) Ale za nami by³a wiara, entuzjazm, opatrzno¶æ i ¶wiadomo¶æ dziejowej chwili! - tak atmosferê pierwszych wolnych wyborów 1989 r. wspomina Remigiusz Bielewicz, ówczesny asystent kandydata do Setau prof. Stanis³awa Stommy i bohater naszego >>Magazynu P³ockiego<<. W swej ksi±¿ce pisze jeszcze: - Siedziba KO mie¶ci³a siê w jednym z lokali przy ulicy 3 Maja. Zaskoczy³a mnie atmosfera, jaka tam panowa³a. Ci±g³y ruch. Przewa¿ali ludzie m³odzi i starsi wpadali, zdawali krótkie relacje o zrywanych plakatach lub ich zaklejaniu przez przeciwn± stronê, pytali, co jest nastêpnego do zrobienia, pobierali afisze, plakaty, drabiny, kleje, pêdzle, cegie³ki i inne potrzebne rzeczy i ulatniali siê. Wszyscy byli podnieceni i podekscytowani, dzia³ali jak automaty. Nie by³o gadulstwa, narzekania, niemocy... W ten weekend p³occzanie bêd± wspominaæ gor±cy czas wyborów z 4 czerwca 1989 r. Na radosne ¶wiêtowanie zaprasza p³ocka grupa Komitetu Obrony Demokracji. W sobotê w godz. 10-12.30 odbêdzie siê happening na Starym Mie¶cie. Stanie tam urna z nagrodami za prawid³owe odpowiedzi w quizie >>Daj g³os na Polskê<<. Dla tych, którzy b³êdnie odpowiedz± na pytania, bêd± nagrody pocieszenia: m.in. Motyle Wolno¶ci - symbol ¶wiêta 4 czerwca. Za poprawne odpowiedzi mo¿na wygraæ magnesy z p³ockimi zabytkami i p³ockie d³ugopisy. KOD-erów rozpoznacie dziêki kowbojskim strojom; to nawi±zanie do Gary'ego Coopera, który go¶ci³ na historycznych plakatach z 1989 r. z kartk± do g³osowania zamiast rewolweru w rêce, a tak¿e dziêki bia³o-czerwonym strojom i czapeczkom KOD. Sobotnie ¶wiêtowanie ma przebiegaæ w rytmie przeboju ze znanym refrenem >>Wolno¶ci oddaæ nie umiem<<. KOD przygotowuje te¿ specjalne wydanie swojego pisma >>Obywatel<< ze specjalnym p³ockim dodatkiem, bêdzie rozdawane za darmo. Zbierane bêd± tak¿e podpisy pod petycj± do w³adz miasta o ustawienie ³aweczki Tadeusza Mazowieckiego na Tumach w okolicach Hotelu Starzyñski. W samo po³udnie przy pomniku Boles³awa Krzywoustego mo¿na spe³niæ >>Toast Bia³o-czerwony<< (przygotowuje Nowoczesna) z okazji rocznicy pierwszych czê¶ciowo wolnych wyborów. My tymczasem prezentujemy wam kilka zdjêæ. Tak wygl±da³ p³ocki wyborczy okres, maj i czerwiec 1989. Wiêksza czê¶æ fotografii pochodzi z wystawy >>Z ziemi p³ockiej do wolno¶ci<<, jak± w 2014 r. zorganizowa³a Ksi±¿nica, czê¶æ pochodzi z archiwum Remigiusza Bielewicza.
- Ten plakat to moje motto - Remigiusz Bielewicz przechowuje plakat z 1989 r. jak relikwiê. Jest na nim napis: "... Aby jutro by³y z nas dumne". Poni¿ej dwójka ¶pi±cych dzieci, na nich ten charakterystyczny napis "Solidarno¶æ", z bia³o-czerwon± flag± na przed³u¿eniu N. I jeszcze "G³osujcie 4 czerwca!"
Zbigniew Szadkowski, p³occzanin, ma 79 lat. I ponury wyrok na koncie - komunistyczne w³adze skaza³y go jako m³odego ch³opaka na cztery lata wiêzienia. Wyrok mu siê skróci³, bo wybra³ ciê¿k± pracê w kopalni. Porucznik Zbigniew Szadkowski, jeden z cz³onków organizacji Dzieci Ziemi P³ockiej, to mój dziadek. Poznajcie jego historiê.
We wtorek w Towarzystwie Naukowym P³ockim bêdzie mowa o pocz±tkach automobilizmu, pionierach ?pojazdów bez koni? i ich prze³omowych konstrukcjach.
Przez wieki p³occzanie musieli obywaæ siê bez mostu. Na drug± stronê Wis³y latem przeprawiali siê ³odziami, zim± po lodzie. Pierwszy sta³y most ³±cz±cy oba brzegi Wis³y powsta³ dopiero w roku 1916. Czyli, gdyby przetrwa³, koñczy³by dzi¶... 100 lat!
By³a piêkn± kobiet±. Wielk± artystk±. Oscara o w³os przegra³a z Elizabeth Taylor. Przed wojn± przyje¿d¿a³a do P³ocka, na jej wystêpy ludzie walili drzwiami i oknami. Spa³a u nas zawsze w jednym i tym samym hoteliku.
Ciemne przenikliwe oczy, ognista krótka czupryna i ten niski, trochê nosowy, rock'and'rollowy g³os... Nawet ci, którzy nie chodzili na dancingi do p³ockiego Petropolu, wiedzieli, kim jest Wanda Sobieraj. Ale nigdy, przenigdy nie mówcie, ¿e by³a gwiazd±. Spojrzy na was tak, ¿e kapcie pospadaj±. Nie cierpi tego okre¶lenia...
Muzeum ¯ydów Mazowieckich zaprasza w czwartek na spotkanie z re¿yserem S³awomirem Grunbergiem i pokaz jego filmu ?Karski i w³adcy ludzko¶ci?.
Stworzy³em to miejsce, by podzieliæ siê z p³occzanami tym, co uda³o mi siê zebraæ przez ca³e ¿ycie. Kiedy widzê, jak du¿e jest zainteresowanie, cieszê siê, bo wtedy wiem, ¿e trud, który podj±³em, mia³ sens - mówi³ podczas otwarcia prywatnego Regionalnego Muzeum Poczty Pawe³ Mieszkowicz.
- To konstytucja jest najwy¿szym prawem, ponad którym nie mo¿e stawiaæ siê ani ¿adna w³adza, ani ¿adna partia, ani ¿aden prezes - mówi³ we wtorek prezydent P³ocka Andrzej Nowakowski podczas obchodów ¦wiêta Narodowego Trzeciego Maja.
Kiedy piêkny bia³y samochód z Józefem Pi³sudskim zajecha³ w niedzielê na Stary Rynek, w powietrzu czuæ by³o podnios³± atmosferê. Gdy marsza³ek z niego wysiad³, rozleg³y siê brawa. Wspó³cze¶ni p³occzanie poczuli siê jak ci sprzed 95 lat.
We wtorek obchodzili¶my Miêdzynarodowy Dzieñ Lotnictwa i Kosmonautyki. Przy tej okazji warto siêgn±æ do pocz±tków lotniczej tradycji naszego miasta. Tu¿ przed wojn± istnia³y plany uczynienia z P³ocka prê¿nego o¶rodka szybowcowego. Mia³ nawet powstaæ specjalna szybowcowa szko³a.
- Gdyby prze¿y³ wojnê, a po 1945 r. nasz kraj by³by niepodleg³y, Tadeusz Tomaszewski tworzy³by elitê polskiego wojska - nie ma w±tpliwo¶ci dyrektor Archiwum Pañstwowego w P³ocku Tomasz Piekarski. Niestety, dzi¶ ?W±wóz?, bo taki mia³ pseudonim, jest zupe³nie p³occzanom nieznany.
- ¦liczna. Mo¿e to nieodpowiednie s³owo, ale tak j± odbieram. M±drze zrobiona. I du¿o warta, dla wszystkich - tak otwart± we wtorkowe popo³udnie ekspozycjê muzeum komentowa³a Maria Bontemps-Gracz, wnuczka genera³a Piotra Bontemps w szóstym pokoleniu.
Pod koniec 1935 r. powsta³o w P³ocku kolejne stowarzyszenie. Tym razem nie by³o ¿artów, bo zrzeszyæ siê postanowi³y nie byle kto, ale same panie domu.
W muzealnych magazynach pieczo³owicie przechowywane jest 68 sztuk broni palnej. Oczywi¶cie tej maj±cej warto¶æ historyczn±. W wiêkszo¶ci s± to dary. Z niektórymi wi±¿± siê bardzo ciekawe, a nawet tajemnicze zdarzenia...
Tak nazywa siê wystawa, na wernisa¿ której w czwartek po po³udniu zaprosi³a Ksi±¿nica P³ocka.
Ka¿dy, kto chce zobaczyæ jak dawniej wygl±da³y ¶wiêta Wielkiej Nocy na Mazowszu, mo¿e wybraæ siê do Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu. Wprawdzie muzeum bêdzie zamkniête w Wielk± Sobotê i Wielk± Niedzielê, ale mo¿na odwiedziæ je w lany poniedzia³ek.
W okresie Wielkiego Postu przedwojenna prasa przynosi³a wiadomo¶ci dotycz±ce okoliczno¶ciowych nabo¿eñstw. Informowa³a o rekolekcjach i spotkaniach przeznaczonych dla ró¿nych ¶rodowisk. Grup± szczególn±, któr± corocznie odwiedza³ p³ocki biskup pomocniczy Leon Wetmañski, byli osadzeni w p³ockim Zak³adzie Karnym. Relacjê z jednego z tych spotkañ znale¼æ mo¿na w "G³osie Mazowieckim" z 3 marca 1937 r.:
?Album rodzinny? - tak nazywa siê film, na który we wtorek zaprasza Muzeum ¯ydów Mazowieckich. Opowiada skomplikowan± historiê dwóch zasymilowanych rodzin ¿ydowskich z Lublina - Arnsztajnów i Meyersonów.
Nie bêdzie wymagane pisanie szczegó³owych planów wychowawczych i rozk³adów materia³ów ani pisanie konspektów lekcji przez nauczycieli wykwalifikowanych.
Na zakoñczenie niedzielnego 4. P³ockiego Marszu Pamiêci ¯o³nierzy Wyklêtych wszyscy obejrzeli rekonstrukcjê historyczn± - budynek parafii ko¶cio³a ¶w. Maksymiliana Kolbego "zagra³" siedzibê urzêdu bezpieczeñstwa.
Ulicami P³ocka - spod Stanis³awówki, przez Jachowicza, Tumsk±, Ko¶ciuszki - a¿ na plac Obroñców Warszawy przesz³o w niedzielê kilka tysiêcy osób. Krzyczeli has³a, palili race, ¶piewali hymn.
Urodzi³ siê w P³ocku, prze¿y³ obóz koncentracyjny i wyjecha³ do Australii, gdzie zosta³ s³awnym rysownikiem i malarzem. Kilkadziesi±t niezwyk³ych rysunków Feliksa Tuszyñskiego od czwartku bêdziemy mogli ogl±daæ w Muzeum ¯ydów Mazowieckich.
Z okazji zbli¿aj±cego siê Dnia My¶li Braterskiej warto przypomnieæ pewn± osobê. Przy ulicy Krótkiej 3a mie¶ci siê Stanica Harcerska im. Geni Majdeckiej. Postaæ tej harcerki niestety nie jest w P³ocku powszechnie znana. By³o tak równie¿ przed II wojn± ¶wiatow±, nad czym na ³amach nr. 6. ?¯ycia Mazowsza? z 1938 r. ubolewa³ Szczepan Praszkiewicz:
Wczesnopiastowska Dru¿yna Czarny Orze³ to grupa m³odych p³occzan, którzy podchodz± do historii w sposób maksymalnie interaktywny. Interesuje ich X i XI wiek.
- Kto zapomina o przesz³o¶ci, jest ¶lepy na twoje dzi¶ i jutro, Polsko - mówi³ podczas czwartkowej uroczysto¶ci w sali sejmowej ratusza pu³kownik Antoni Jelec. Chwilê wcze¶niej, wspólnie z prezydentem Andrzejem Nowakowskim, wrêczy³ Kombatanckie Krzy¿e Zwyciêstwa wielu zas³u¿onym osobom.
Jednym z charakterystycznych elementów przedwojennej miejskiej ulicy byli gazeciarze. Równie¿ w P³ocku m³odzi ch³opcy zarabiali, próbuj±c sprzedawaæ gazety przechodniom. Zdjêcie jednego z nich - Rysia Ciszewskiego - znalaz³o siê we wrze¶niu 1935 r. na pierwszej stronie magazynu ?Ilustracja Polska?. Sympatycznemu i u¶miechniêtemu ch³opcu wró¿ono najlepsz± przysz³o¶æ.
Muzeum Mazowieckie w poniedzia³ek otworzy wystawê ?Chcia³em odbudowaæ polsk± duszê?, która powsta³a w ho³dzie W³adys³awowi Reymontowi.
Copyright © Wyborcza sp. z o.o.
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
