Pasja zaczęła się bardzo wcześnie, kiedy Wojtek miał trzy latka. - Właśnie wtedy mój tata kupił sobie pierwszą paralotnię i zaczął latać - opowiada Bógdał. - A ja siłą rzeczy wyrastałem w tym środowisku.
Bógdał senior, Dariusz, spędza dużo czasu z głową w chmurach. Wykonuje profesjonalne zdjęcia i filmy lotnicze na zlecenie, a także wykorzystuje swój sprzęt w akcjach poszukiwawczych. Wypatruje z góry np. osób zaginionych.
W Płocku jest kilkunastu paralotniarzy, są zrzeszeni w Aeroklubie Ziemi Mazowieckiej.
- Kręciłem się między nimi, podpatrywałem, też chciałem latać. Ale nie poszło tak łatwo. Dopiero kiedy miałem 8 albo 9 lat, tata zdecydował się mnie zabrać, ale jako pasażera. To było niesamowite! Już wtedy wiedziałem, że zostanę motoparalotniarzem - wspomina Wojtek. - Jak tylko skończyłem 16 lat, od razu zapisałem się na kurs. Przepisy mówią, że to minimalny wiek, który pozwala zdobyć uprawnienia.
Jak to jest na takiej maszynie? Patrząc z dołu na paralotniarza, zazdrości mu się tego swobodnego szybowania pośród obłoków...
- Tak naprawdę, to jakby połączyć jazdę na rowerze i lot samolotem - Bógdał stara się obrazowo przekazać wrażenia. - Siedzisz jak na siodełku rowerowym albo może bardziej na takim z motocykla - i leeecisz! A widoki z wysokości są niesamowite - właśnie dlatego, że nie jesteśmy niczym obudowani. Na zawodach latamy na wysokości około 50 metrów, chodzi o wysokość pylonów, które musimy okrążyć, trzeba się też wykazać szybkością lotu. Ale loty rekreacyjne to zupełnie inna bajka. Wtedy wznosimy się na 300 czy 400 metrów. I trzeba uważać, żeby... nie zderzyć się np. z helikopterem. Cha, cha, cha!
Fot. DARIUSZ BOGDAL
Lotniarz dodaje jednak zaraz poważnie, że to ostatnie jest właściwie niemożliwe, bo motolotniarze mają specjalne mapy lotnicze, które określają, gdzie można bujać w obłokach. No chyba że komuś brak doświadczenia i umiejętności - wtedy taki wypadek mógłby się zdarzyć.
A czy nie marzył o pilotowaniu prawdziwego, dużego samolotu? - Od zawsze kręciły mnie paralotnie i tak przy tym zostałem. To wpływ mojego taty. Oboje rodzice nie chcieli, żebym w ogóle latał, wiedzieli, że jest to sport ekstremalny i niebezpieczny. Ale też mieli świadomość, że nawet jeśli zabronią mi tego w wieku 16 lat, to i tak dopnę swego po uzyskaniu pełnoletności. Dlatego się zgodzili na mój kurs.
Wojtek Bógdał skończył w Płocku Jagiellonkę, teraz studiuje na Politechnice Warszawskiej, w jej płockiej filii. Wybrał kierunek mechanika i budowa maszyn. - Bo łączy się z moim lataniem - śmieje się chłopak i zaraz uściśla, że w części sam konstruuje swoje paramotolotnie. Do tej, na której zdobył mistrzostwo świata, zrobił np. wózek. To do niego przyczepia się silnik, siedzisko i skrzydło.
- Ale pierwszą paralotnię kupił mi tata. Na niej się uczyłem i przyglądałem się jej budowie. W internecie oglądałem zawody i zacząłem się do nich przygotowywać. Im lepiej latałem, tym bardziej profesjonalny miałem sprzęt - mówi Wojtek, członek motoparalotniowej kadry Polski.
Motoparalotnia to bardzo skomplikowane urządzenie. - Profil skrzydła jest bardzo zbliżony do konstrukcji płata w samolocie czy szybowcu, różni się tym, że jest wykonany z tkaniny. Ale to nie jest to samo co spadochron - zaznacza mistrz. - Paralotnia lata dzięki wykorzystaniu prawa Bernoulliego.
Chodzi o to, że powietrze gromadzi się pod skrzydłem i wytwarza taką silę, która unosi całe urządzenie.
Fot. DARIUSZ BOGDAL
Profesjonalna motoparalotnia kosztuje tyle co samochód. - Na zestaw, który wykorzystywany jest na zawodach, trzeba wydać około 40-45 tysięcy złotych. Jeżeli chcemy walczyć na najwyższym poziomie, to najlepiej mieć dwa takie zestawy. Do tego koszty utrzymania, paliwo itp., w sumie sporo wychodzi - wylicza Bógdał.
Kiedyś było trudniej, ale dziś ze zdobyciem, kupnem sprzętu nie ma już problemu. - Paralotnie doszły do takiego etapu, że nie warto kombinować i robić ich samemu. Najbezpieczniej jest kupić gotową, tylko trzeba poradzić się doświadczonej osoby, żeby nie wybrać czegoś, co jest złe, niebezpieczne - radzi Wojtek. - W Polsce jest kilka firm zajmujących się produkcją silników, wózków i skrzydeł. Sam latam na takich, które są produkowane pod Bydgoszczą. Sprzęt trzeba dobierać do faktycznych umiejętności. Dopiero mocno zaawansowany lotniarz może wziąć się za konstruowanie sprzętu zgodnego z jego oczekiwaniami, bo ma już sporą wiedzę lotniczą. - Za około 10 tysięcy można już skompletować jakiś w miarę przyzwoity sprzęt dla początkujących - dodaje Bógdał. - Taki ze skrzydłem i z silnikiem. Po prostu gotowy do lotu. To jest minimum. Nie ma co oszczędzać, bo na tym wisi nasze życie - dodaje.
To jednak wciąż sporo kosztuje, zwłaszcza profesjonalistę. Skąd taki młody człowiek ma na to kasę? - Na początku był to sport rodzinny. Tzn. ja latałem, a płacili tata, mama i babcie. Teraz mam stypendia sportowe i różnych darczyńców. A fakt, że jestem utytułowanym zawodnikiem, pomaga mi znaleźć pieniądze na latanie. To jednak jeszcze nie ten etap, żebym mógł żyć z pieniędzy od sponsorów - przyznaje mistrz świata
Trochę jak z jazdą na rowerze. - Jak chcesz jeździć prosto, to wystarczy usiąść, złapać równowagę i jedziesz! Ale nie zaczniesz od razu skakać czy jeździć na jednym kole, do tego potrzeba ci więcej doświadczenia i umiejętności - tłumaczy Bógdał. - Z motoparalotnią jest tak samo. Lot po prostej jest stosunkowo łatwy, ale różne akrobacje czy slalom to już dosyć karkołomne zadania, szczególnie dla amatora. Ewolucje wymagają wprawy i odpowiedniego treningu.
Fot. ADRIANNA LUKACOVA
W Płocku najlepsze do trenowania jest lotnisko. - To najbezpieczniejsze miejsce w okolicy do latania, a władze aeroklubu są bardzo w porządku i nigdy nie robią żadnych problemów z naszymi lotniarskimi startami - chwali Wojtek. - Ale ja mieszkam 25 kilometrów od Płocka, więc nie zawsze mam czas przyjechać do Płocka. Trenuję za to blisko domu, często startuję ze swojej łąki. Bo tak naprawdę wystarczy 40 metrów w miarę równego terenu, bez budynków, drzew czy słupów. To pozwala wznieść się na żądaną wysokość.
Bógdał dodaje, że nie tylko zawody, ale i treningi wymagają odpowiedniego stroju. Na przykład ważne są buty usztywniające kostkę. - Na polach, z których startujemy, są dziury, kopce kreta i noga może spaść z podnóżka, a wtedy skręcenie kostki gwarantowane. Dobre obuwie przed tym ochroni. Warto mieć też ubrania, które dadzą nam ciepło i ochronią ciało podczas wywrotki. Francuzi wprowadzili nawet obowiązek latania na zawodach w ochraniaczach - wyjaśnia Wojtek.
Latanie musi być systematyczne, przynajmniej dwa albo trzy razy w tygodniu. - Jeżeli robi się przerwy, choćby dwutygodniowe, braki odczuwa się natychmiast - przyznaje mistrz. Sam lata codziennie. - Oczywiście, to zależy od pogody - dodaje. - Jeżeli trafia się tydzień z superpogodą, to w ciągu siedmiu dni wykonuję nawet kilkadziesiąt startów.
Dla motolotniarza najlepsza pogoda to taka bez wiatru, bo lot jest najbardziej stabilny w takich warunkach. Ale to właśnie on decyduje o osiąganych prędkościach. - I oczywiście skrzydło motolotni - uzupełnia Wojtek Bógdał. - Moje pozwala na lot z prędkością od 45 do 80 km na godz. Ale jeśli lecę pod wiatr, to on mnie hamuje. Jeśli z wiatrem, to mogę mknąć nawet 140 km na godz.
Fot. DARIUSZ BOGDAL
Już tam, w górze, człowiek czuje się jak ptak - wolny, mający pod sobą niesamowite widoki. Ale też jak ptak musi zwracać uwagę na przeszkody, choćby na to, żeby nie wpaść na linię energetyczną. - Z góry ich nie widać, bo są bardzo cienkie, trzeba więc obserwować, jak są rozstawione słupy i kluczyć między nimi - tłumaczy nasz rozmówca.
Lotniarze widzą czasem to, co wcale nie jest przeznaczone dla oczu intruzów. - Kiedyś nakryłem parkę ?w krzakach?. Musiało być im przyjemnie, bo zupełnie ich nie obeszło, że ja wszystko widzę - śmieje się Wojtek. - Ogólnie jednak jako motoparalotniarz spotykam się z dużą życzliwością, biegną za mną roześmiane dzieciaki, dorośli machają z dołu. A ja, kiedy jestem w górze, czuję lekkość, odpoczywam. Po prostu odrywam się od rzeczywistości i patrzę na świat z innej perspektywy.
A czy można poderwać dziewczynę na paralotnię? Wojtek wybucha śmiechem: - Oczywiście, że się da. Choć nie wiem, czy to dobry kierunek podrywania, za to z pewnością skuteczny. Ale też dość skomplikowany. Bo np. motocyklista mówi do pięknej dziewczyny - ?chodź, przewiozę cię?. A co ma powiedzieć lotniarz? ?Chodź, przelecę cię?? No... brzmi dwuznacznie. Ale dziewczyny lubią latać jako pasażerki. Niektóre tak przy tym krzyczą, że słyszy je cała okolica.
Nie da się ukryć, że Wojtek uprawia sport ekstremalny, w który wypadki są wpisane niemal z definicji. Nasz mistrz też miał takie przygody.
- Kiedyś dostałem nowe skrzydło i nie byłem jeszcze świadomy jego pewnych zachowań - opowiada Wojtek. - Za dużo sobie pozwoliłem i poskładało mi się to skrzydło w powietrzu. Spadałem z wysokości około 30 metrów z prędkością 70 km na godz. Na szczęście to był marzec i na polu leżała bardzo gruba warstwa śniegu, która zamortyzowała upadek. Wózek był do kasacji, szczęście, że wyszedłem z tego bez złamań. Przez trzy tygodnie nie czułem potrzeby latania, ale potem wróciłem do tego.
Fot. DARIUSZ BOGDAL
O czym marzy mistrz Europy i świata? Nie uwierzycie! Chciałby zdobyć tytuł... mistrza Polski! Ma nadzieję, że uda mu się to na krajowych mistrzostwach jeszcze w lipcu. A kolejnym marzeniem jest wyjazd na zawody do Malezji i do Dubaju na olimpiadę lotniczą.
- Napędzają mnie sukcesy i porażki. Porażka motywuje do tego, żeby kogoś wyprzedzić, a sukces powoduje, że nie chcę być dogoniony. Sukcesem jest każde miejsce w zawodach, bo to pokonanie różnych niedogodności. Porażką natomiast jest dla mnie świadomość, że coś mogłem zrobić lepiej, a nie zrobiłem tego. Wtedy wyciągam sobie z tego wnioski i próbuję to naprawić - mówi na koniec Wojtek Bógdał.
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze