W oczekiwaniu na kolejne wiadomo¶ci o rozprzestrzenianiu siê koronawirusa nie powinni¶my zapominaæ o innych, nie mniej gro¼nych infekcjach. Grypa atakuje w tym sezonie z wielkim impetem, a pozostaj±c w cieniu medialnej ciekawo¶ci, czyni coraz wiêksze spustoszenie.
Finlandia, jako pierwsza na ¶wiecie, wprowadzi³a w czerwcu 1906 roku bierne prawo wyborcze kobiet. Reforma parlamentarna zale¿nego od Imperium Rosyjskiego Wielkiego Ksiêstwa by³a pocz±tkiem jeszcze bardziej rewolucyjnych zmian ustrojowych. 6 grudnia 1917 roku "Senat Niepodleg³o¶ci" proklamowa³ republikê, o której barwy rozgorza³y walki w wojnie domowej. Pod Tampere wojska fiñskie pokona³y oddzia³y komunizuj±cego proletariatu.
Szkierowe wybrze¿e to tysi±ce ska³ wy³aniaj±cych siê z morza. Sztokholm zajmuje archipelag 14 wysp po³±czonych kilkudziesiêcioma mostami. ¦redniowieczny mur okalaj±cy osadê kupieck± i dominikañski klasztor skutecznie broni³ twierdzy Tre Kronor.
Na oddzielonych g³êbokim parowem chorwackich wzgórzach przez kilkadziesi±t lat trwa³y intensywne prace budowlane. Na Kaptolu piê³a siê w górê romañska katedra, siedziba ustanowionego biskupstwa. Po przeciwnej stronie ros³y wysokie mury wokó³ miasta Gradec. W XIII w. ziemie wokó³ najechali Mongo³owie.
Oferty biur podró¿y ³±cz± zwiedzanie nadba³tyckich stolic w jedn± wyprawê na pó³nocny wschód Europy. Tak¿e politycznie Litwê, £otwê i Estoniê wymienia siê nieroz³±cznie. Turystyczny plan sugeruje, wiêc podobieñstwo, które w miarê poznawania kolejnych miast zamienia siê w niepowtarzaln± mozaikê ró¿norodno¶ci.
Zwiedzanie nieznanych miejsc, podobnie jak skoordynowany proces leczenia, wymaga wprawnego patrzenia na mapê. Opracowanie trasy, oznaczonej punktami kolejnych atrakcji, u³atwia wycieczkê bez zbêdnego b³±dzenia. Im mniej jest czasu na rekonesans, tym dok³adniejszy powinien byæ plan. W przypadku stolicy S³owacji dobry harmonogram marszruty umo¿liwi zobaczenie najwa¿niejszych zabytków i krajobrazów w ci±gu jednego dnia.
Po zjednoczeniu Niemiec ró¿nice podwójnego miasta zacieraj± siê, a Potsdamer Platz znów zachwyca architektur±. Mury runê³y, grzebi±c stary ¶wiat.
P³ockie Towarzystwo Przyjació³ Teatru zaprasza w poniedzia³ek do Ma³achowianki na dwa spektakle lalkowe dla doros³ych. Przedstawienie poranne dedykowano dojrzewaj±cej do zmagañ maturalnych m³odzie¿y licealnej. Wieczorem spotkamy siê ze starszymi rocznikami p³occzan, aby w ten niezwyk³y sposób obchodziæ 350. urodziny Tartuffa. Ca³o¶æ finansuje Miasto P³ock.
Do rozegrania miêdzynarodowego meczu pi³karskiego wystarczy boisko o d³ugo¶ci 105 metrów i szeroko¶ci 68. Zielona ³±ka z bramkami na krañcach prostok±ta jest polem bitwy o punkty, puchary, s³awê i pieni±dze. Futbol jest najpopularniejsz± dyscyplin± sportow±, supermocarstwo federacji sta³o siê wspó³czesnym imperium, w którym nie zachodzi s³oñce, a pi³ka nieustannie jest w grze.
Dzieje ¶wiata ilustrowane starymi obrazami zdobi± ¶ciany wielkich galerii sztuki, kolekcji prywatnych i budynków u¿yteczno¶ci publicznej, bêd±c ¶wiadectwem zmieniaj±cych siê stylów i obyczajów. Zanim nadesz³a epoka fotografii, na pami±tkowe utrwalenie wizerunku staæ by³o nielicznych. Mo¿e dlatego na terenie Niderlandów, obok tradycyjnego portretu, upowszechni³o siê malowanie obrazów grupowych.
Dunaj jest najd³u¿sz± rzek± Unii Europejskiej, przep³ywa przez Niemcy, Austriê, S³owacjê, Wêgry, Chorwacjê, Bu³gariê i Rumuniê oraz - poza wspólnot± - Serbiê, Mo³dawiê i Ukrainê. Cztery z dziesiêciu pañstw maj± dostêp tylko do jednego brzegu.
Bujnie rozrastaj±ca siê na irlandzkich ³±kach koniczyna by³a celtyckim symbolem si³y ¿ycia. Motyw drobnej ro¶liny motylkowej powróci³ wraz ze wczesno¶redniowieczn± chrystianizacj± wyspy prowadzon± przez biskupa Patryka.
W otwartym oknie p³ockiego teatru rozmawiamy o Pradze z Markiem Mokrowieckim, który studiowa³ tam re¿yseriê. Opowiadam o defenestracjach i przypadku Bohumila Hrabala, który karmi±c go³êbie w oknie szpitala psychiatrycznego, wychyli³ siê zanadto.
30 milionów turystów wybiera siê rokrocznie z wizyt± do stolicy Francji. Aglomeracja paryska, licz±ca wraz z bliskimi i dalekimi peryferiami 12 milionów mieszkañców, ma najbardziej obci±¿ony system podziemnej kolei na terenie Unii Europejskiej.
31 sierpnia 1980 r. w Sali BHP Stoczni Gdañskiej Lech Wa³êsa w imieniu Miêdzyzak³adowego Komitetu Strajkowego podpisa³ z rz±dem Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej "porozumienie sierpniowe". Festiwal Solidarno¶ci trwa³ 16 miesiêcy i zakoñczy³ siê wprowadzeniem stanu wojennego oraz internowaniem wielu dzia³aczy opozycyjnych, w tym p³occzan.
Wyznaczony przez Narodowy Fundusz Zdrowia termin wyjazdu do sanatorium przesuwany jest wy³±cznie w wyniku zdarzeñ losowych. Je¶li pacjentowi nie odpowiadaj± daty turnusu, powinien jak najszybciej zg³osiæ ten fakt urzêdnikom NFZ. Orzekaj±cy balneolog uznaje rezygnacjê za zasadn± tylko w szczególnych i dobrze udokumentowanych przypadkach.
W zale¿no¶ci od oczekiwañ pensjonariuszy, ka¿da z polskich krynic mo¿e byæ dobra. Jedne proponuj± spokojne odbywanie kuracji, inne maj± dodatkowe walory kurortu wraz z bogat± ofert± kulturalno-rozrywkow± i turystyczn±. Bywa, ¿e po przyje¼dzie trzeba zanuciæ za Wojciechem M³ynarskim: "Czort jedyny wie, co rzuci³o mnie, w to uzdrowisko".
Nauka abecad³a czasami musi siê odbywaæ w sanatorium. Najbardziej znanym polskim uzdrowiskiem dzieciêcym jest Rabka w dolinie rzeki Raby, pomiêdzy Gorcami a Beskidem Wyspowym.
Drugi miesi±c podró¿owania do wód poprzedzi alfabetyczna prezentacja podstawowych terminów. Na pocz±tek has³o najbardziej urlopowe, nie tylko na lato. "Aeroterapia" to nazwa k±pieli powietrznych, czyli oddychania ¶wie¿ym powietrzem, bez smogu. Polska pod tym wzglêdem mocno pikuje.
Balneologia jest dziedzin± medycyny zajmuj±c± siê badaniem w³a¶ciwo¶ci surowców naturalnych: wód podziemnych, borowin i gazów oraz zastosowaniem ich w lecznictwie, zw³aszcza terapii chorób przewlek³ych.
Zanim zastosujemy ³aciñsk± sentencjê "sanus per aquam" (zdrowie dziêki wodzie), której pierwsze litery tworz± skrót "SPA" i wybierzemy siê do przychodni po skierowanie, warto wiedzieæ, ¿e od dzi¶ zmienia siê czê¶æ przepisów reguluj±cych refundowany wyjazd do wód.
Wojciech Oczko w dzie³ach z II po³owy XVI wieku wymienia zdrojowiska ciesz±ce siê najwiêksz± frekwencj±: Dru¿baki, Szk³o, Lubieñ, Iwonicz i Swoszowice. K±piele "grzane" i geotermalne nazywane by³y wówczas "cieplicami".
Podró¿owanie do uzdrowisk ma ponad 2,5 tys. lat tradycji. Staro¿ytni, tak jak wspó³cze¶ni, udawali siê do wód, by wzmocniæ si³y.
44. sezon Teatru Dramatycznego im. Jerzego Szaniawskiego w P³ocku dobieg³ koñca. Za nami osiem premier, powrót Magdy Tomaszewskiej i debiut Krzysztofa Misiaka w roli kierownika muzycznego. "Teatr Ma³ego Zwierciad³a", z którego trzeba ¿yæ, ochoczo wspó³gra³ z "Teatrem Snów". Nie wszystko jednak siê uda³o.
Celtycko-germañski lud Belgów osiedli³ siê nad Morzem Pó³nocnym w staro¿ytno¶ci. Niewielki skrawek równiny dzielony by³ przez stulecia miêdzy Francjê, Niemcy, Austriê, a nawet odleg³± Hiszpaniê.
Stolica Estonii, z czerwonymi dachami kamienic i ko¶cio³ów, jest zaskakuj±co piêkna. T³umy turystów zachwycaj± siê kolorowymi jarmarkami, ró¿norodn± architektur±, nostalgicznymi koncertami i doskona³± kuchni±.
Otaczaj± nas lalki popkultury. Dzieñ Dziecka nasila ich aktywno¶æ i oddzia³ywanie na wyobra¼niê. Przenosimy siê w ¶wiat plastikowych uczuæ, sterowanych za pomoc± sznurków w telefonicznych aplikacjach. Dzieci, doro¶li, bez ró¿nicy. Fajnie, je¶li to rozrywka, nauka, terapia. Gorzej, gdy nadal nosimy w sobie g³upiego Pinokia, którego niepos³uszeñstwo i k³amstwo usprawiedliwiane jest przez wirtualne "nadmarionety".
Legenda g³osi, ¿e kiedy Zygmunt III Waza opu¶ci szablê, miasto upadnie. Kolumna z figur± króla w koronie i zbroi, wspartego na krzy¿u, wzniesiona w 1644 roku, zosta³a trafiona pociskiem z niemieckiego czo³gu podczas powstania warszawskiego. Zburzenie polskiej stolicy, zgodnie z wol± Hitlera, by³o zaplanowane.
Od 30 lat w naszym mie¶cie dzia³a jedna z najmniejszych polskich izb lekarskich, licz±ca zaledwie 1400 cz³onków. Dla porównania: Warszawa prowadzi rejestr 30 tysiêcy lekarzy i lekarzy dentystów.
Od czwartku trwa XVI Ogólnopolski Tydzieñ Bibliotek, a tymczasem tylko 40 proc. doros³ych Polaków czyta jedn± lub wiêcej ksi±¿ek rocznie. Pozostali lektury z jakiego¶ powodu omijaj±. Wierzê naiwnie, ¿e zagl±daj± do kolorowych gazet lub serfuj± po portalach internetowych, od¶wie¿aj±c w pamiêci krój liter. Zastanawia mnie jednak, z jakiego powodu nie wstydz± siê przyznaæ do wtórnego analfabetyzmu.
W antycznej Grecji powo³ano pierwowzory instytucji demokratycznych, dziêki którym Europa zbudowa³a swoj± to¿samo¶æ.
W najbardziej na zachód po³o¿onym kraju Unii Europejskiej jest s³oneczny ¿ar, uspokajaj±cy szum oceanu i syto¶æ owoców morza. Patrz±c na przyp³ywy i odp³ywy, mo¿na w nieskoñczono¶æ snuæ historiê odkrywców. Z do¶wiadczonej wojnami kalifatu i chrze¶cijan ziemi Luzytanów ruszyli na podbój kontynentów portugalscy podró¿nicy. Bartolomeo Diaz i Vasco da Gama dali pocz±tek wielkiej europejskiej ekspansji, ale tak¿e niechlubnej epoki kolonializmu i niewolnictwa.
Prawie trzy czwarte Europejczyków ¶wiêtuje Wielkanoc. Nie zawsze jednak w tym samym terminie. Tylko co kilka lat daty kalendarzy w obrz±dku wschodnim i zachodnim nak³adaj± siê na siebie.
Powierzchnia S³owenii, granicz±cej z Wêgrami, Austri±, W³ochami i Chorwacj±, jest 20 razy mniejsza ni¿ Polski. Stolica le¿y na styku trzech krain: Górnej, Wewnêtrznej i Dolnej. Z Lublany mo¿na szybko dotrzeæ do miejsc, sk±d widaæ o¶nie¿one szczyty Alp Julijskich i urokliwe krajobrazy nad brzegami Krki.
Hans Christian Andersen w ba¶ni o g³odnym psie przypominaj±cym Fredrowskiego os³a, który nie potrafi dokonaæ wyboru, jednoznacznie pisze, ¿e ka¿da bajka jest o nas. "Mêdrcy staro¿ytni chytrze obmy¶lili, w jaki sposób mo¿na by ludziom mówiæ prawdê prosto w oczy, nie robi±c tego w sposób grubiañski (.). W ten sposób nikt siê nie móg³ obraziæ".
W pierwszym stuleciu naszej ery ziemie obecnej Rumunii, zamieszkiwane przez Daków i Getów, zosta³y si³± wcielone do Cesarstwa Rzymskiego. Szybka romanizacja Dacji przyczyni³a siê pó³tora tysi±ca lat pó¼niej do uto¿samiania jednocz±cych siê ksiêstw Wo³oszczyzny i Mo³dawii jako potomków staro¿ytnych Rzymian.
Spacer po ¶ródmie¶ciu niech bêdzie pytaniami o polskie ¶lady w Wiedniu. Czy Stanis³aw Kostka modli³ siê na Graben przy kolumnie ¶w. Trójcy? W której kawiarni Chopin odpisywa³ na listy o powstaniu? Gdzie nocowa³ Sienkiewicz, koncertowa³ Szymanowski, pisa³a wiersze Lipska? Ile obrazów artystów "Wiener Sezession" znajduje siê w Muzeum Mazowieckim?
Beczki na barykadach, zasieki, tablice informuj±ce o strefie zdemilitaryzowanej pod kontrol± wojskow± ONZ. Stolicê Cypru przepo³owiono w 1974 roku na czê¶æ pó³nocn± i po³udniow±.
Copyright © Agora SA
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)